مراسم عقد عروس
در فرهنگ ایرانی لغت عقد به معنی محکم کردن، گره زدن و پیمان بستن می‌باشد. تاریخچه مراسم عقد عروس از زمان حمله ی اسکندر مقدونی به ایران باز می‌گردد که در آن زمان او و لشکریانش با تعداد زیادی از زن های ایرانی به سبک زرتشتی ازدواج می‌کردند و لغت عروس که به معنای سفید بود بطوریکه عروس و داماد با لباسی سفید و بلند که نشانه بی گناهی و پاکی است با ریسه گل بر گردن به مجلس پا می‌گذاشتند که برای اولین بار در دوره ساسانیان استفاده شده است و بهتر است بگوئیم که این رسم از آئین زرتشت در هند و پاکستان شروع شده است.
[ez-toc]
مراسم عقد عروس به این صورت بود که سفره ی عقد روی زمین و رو به طلوع خورشید پهن و خطبه در طول روز انجام می‌شد تا عروس و داماد در نور و روشنایی پیمان ببندند داماد باید سمت راست عروس نشسته که نشانه ی احترام بود، رنگ آمیزی اجزای سفره و نوع چیدمان آن ها طبق سنت به رنگ سبز و سفید که نشانه پاکی و خلوص بود، و جنس سفره ی عقد هم ترمه تهیه و پهن می‌شد.
بعد از چیدمان سفره عقد، مراسم مذهبی انجام می‌گرفت و با خطبه عروس و داماد زن و شوهر اعلام می‌شدند.
مراسم عقد یکی از مراحل جذاب ازدواج جوانان ایرانی است که این جشن شیرین و دلنشین، برای زوجین بسیار خاطره انگیز می‌باشد. تا جایی که اکثر ما خاطرات آن روز بیاد ماندنی را از زبان پدربزرگ و مادربزرگ هایمان بسیار شنیده ایم.
در این مقاله درخصوص نحوه برگزاری مراسم عقد در ایران می‌پردازیم، با ما همراه باشید.
نحوه اجرای مراسم عقد
معمولا در روز نامزدی و بله برون، تاریخ عقد توسط بزرگترها انتخاب می‌شود. در ایران اکثرا خانواده ها سعی بر این دارند که مراسم عقد در روزهای اعیاد مذهبی و ملی باشد و یک دفترخانه یا یک محل برای برپایی عقد از قبل رزرو میکنند .
قدم بعدی انتخاب تعداد میهمانان حاضر در روز جشن عقد است البته یادآوری می‌کند چنانچه مراسم عقد با عروسی فاصله داشته باشد معمولا پدر عروس برگزاری جشن عقد را بر عهده گرفته بطوریکه بزرگان هر دو خانواده حضور داشته باشند درغیراینصورت گاهی اوقات مراسم عقد و عروسی در یک روز انجام می‌شود تا هزینه ها برای هر دو خانواده بهینه باشد.
درصورتیکه مراسم عقد در محضرخانه باشد بهتر است که از قبل تعداد میهمانان به صاحب دفترخانه اطلاع داده شود و ساعت عقد مقرر و رأس ساعت در آنجا حضور داشته باشند تا در مکان مدنظر ازدحام و بی نظمی ایجاد نشود.
مدارک مورد نیاز برای عقد و رزرو تاریخ عقد در دفترخانه
بعد از اینکه تاریخ عقد و محل برگزاری عقد (دفترخانه) مشخص شد عروس و داماد بایستی تاریخ عقد را در دفترخانه رزرو و فرم های لازم را جهت انجام آزمایشات قبل از ازدواج را دریافت کنند. معمولاً پشت فرم ها نشانی آزمایشگاه‌های نزدیک درج شده است. یادتان باشد از لحظه دریافت فرم تا سی روز وقت دارید تاییدیه های مربوطه را دریافت کنید. بعد از اخذ نتیجه آزمایشات و گذارندن جلسات مشاوره، مدارک برای ارائه به دفتر خانه مذکور آماده خواهد شد. بهتر است حداقل دو هفته زودتر برای آزمایش اقدام کنید تا در صورت کم خونی و مشکلاتی از این قبیل، مجبور به تغییر تاریخ برگزاری عقد تان نشوید.
لازم به ذکر است که آزمایش قبل از ازدواج شامل آزمایش خون، ادرار و ژنتیک است که همانند سایر آزمایشات دیگر انجام می‌شود. برای آزمایش ازدواج لازم نیست ناشتا باشید فقط از ۷۲ ساعت قبل از آزمایش از مصرف داروهای کدئین دار اجتناب کنید. قبل از مهر کردن برگه در مرکز بهداشت، برای عروس واکسن کزاز نیز تزریق می‌شود. برای داماد هم در صورتیکه ده سال از خدمت سربازی نگذشته باشد ضروری نیست و تزریق نخواهد شد. بعد از آزمایشات ذکر شده؛ طی چند نوبت جلسات مشاوره که در مباحث روانشناسی، دینی، حقوقی و زناشویی برگزار می‌شوند به پایان خواهند رسید و مدارک مهر شده را تحویل دفترخانه مدنظر قرار دهید.
مدارک مورد نیاز برای محضرخانه: شامل اصل شناسنامه زوجین و فتوکپی آن، کارت ملی زوجین با فتوکپی ، عکس ۳*۴ ، برگ جواب آزمایشگاه مبنی بر جوابیه آزمایشات ازدواج (شامل آزمایش اعتیاد، ایدز، تالاسمی، بیماری‌های مقاربتی و …) فراموش نکنید که جوابیه آزمایشات یک ماه اعتبار دارد.
در صورتی که عروس ازدواج اولش می‌باشد شناسنامه یا کارت ملی پدر عروس نیز الزامی است. اگر پدر عروس در قید حیات نیست برگه فوت آن به علاوه شناسنامه جد پدری ارائه می‌گردد. لازم به ذکر است که حضور پدر یا جد پدری برای ازدواج دختران دوشیزه ضروری می‌باشد. یا اینکه وکالت نامه رسمی به دفتر ثبت ازدواج داده خواهد شد. در صورتی که عروس ازدواج دومش می‌باشد، باید سند طلاق یا گواهی فوت ارائه دهد. و حضور داشتن سه نفر مرد بالغ و عاقل به همراه شناسنامه و کارت ملی آنان به‌عنوان شهود عقد الزامی است.
لیست کارها و خریدهای قبل از مراسم عقد
- رزرو دفترخانه یا سالن برای عقد
- عاقد
- عکاس و فیلمبردار
- لباس عروس و داماد
- حلقه ازدواج
- استند حلقه
- انتخاب و تزیینات سفره عقد
- آینه و شمعدان
- گیفت های عقد به میهمانان
- جام عسل
- کله قند های کوچک تزیین شده
- دسته گل عروس
- نقل و نبات
- شیرینی برای پذیرایی
- شیرینی برای محضر دار
- کادوی سرعقد که توسط بزرگان زوجین تهیه می‌شود (طلا، سکه، نیم ست، گردنبند، گوشواره، ساعت….)
- زیرلفظی عروس خانم برای بله گفتن در پای سفره عقد
آداب و رسوم و وظایف خانواده ها در عقد در محضر
معمولا زوج‌های جوان تجربه کافی در خصوص برگزاری چنین جشن‌های سنتی ندارند این وظیفه بر عهده بزرگترهای خانواده‌ها است که باید برای برگزاری یک مراسم عقد محضری و جشن عروسی تفکیک درستی از وظایف خود داشته باشند.
معمولا در ایران طبق سنت پیشین هزینه کل مراسم جشن عقد و شام عقد بر عهده خانواه عروس تهیه گل و شیرینی بر عهده داماد ولیکن هزینه عروسی بر عهده خانواده داماد می‌باشد.
ولی این رسم و رسوم در هر شهری متفاوت است مثلا در بعضی از مناطق کشورمان هم، تهیه شام و میوه با خانواده داماد است و با خود به منزل پدر عروس می‌آورند. بعضی از اقوام هم رسم دارند که هر کدام از خانواده‌های عروس و داماد برای فامیل‌های خودشان مراسم عقد و نامزدی جدا گانه می‌گیرند.
ولی غالباً بعد از خطبه عقد و پایان مراسم، شام یا نهار با خانواده عروس است. هرچند که کل این موضوعات به توافقات قبلی خانواده‌ها بستگی دارد. باید در مجلس بله برون در مورد نحوه برگزاری عقدکنان و سنتها و رسومات قومی مربوط به آن و مسئولیت‌های هر کدام از خانواده‌ها به توافق برسید و کام همدیگر را برای موضوعاتی از این قبیل تلخ نکنید و خاطره شیرین این روز رویایی را در ذهن‌ها ماندگار کنید.
نحوه اجرای قند ساییدن روی سر عروس و داماد و اجرای عقد
در حضور بزرگان و خانواده‌ها هنگام جاری کردن صیغه عقد، روی سر عروس و داماد قند‌های از پیش تزیین شده ساییده می‌شود.
توری تزیین شده را خانم‌های جوان‌تر به دست می‌گیرند و کله قند های تزیینی هم توسط خانمی جوان و ترجیحاً مجرد ساییده می‌شوند. فرقی نمی‌کند از کدام خانواده باشند ولی معمولاً زیر لفظی گفتن و عروس رفته گل بچینه توسط خواهر عروس یا خانمی از خانواده عروس گفته خواهد شد! بنا بر دلایل سنتی و خرافه، زنهای مطلقه و بیوه را به پشت سر عروس و داماد راه نمی‌دهند و اغلب به مراسم نیز دعوت نخواهند شد که البته این موضوع از بطن اشتباه و خرافه می‌باشد. پس از اینکه عاقد خطبه عقد را جاری کرد عروس و داماد به هم محرم و پیوندشان رسمی و در دفترخانه ثبت می‌شود.
در پایان مراسم عقد محضری در دفتر ازدواج و یا سالن و هنگام تبریکات خانواده و نزدیکان؛ به رسم یادبود هدایایی به آنها تقدیم کنید. با سلیقه خودتان و وسایل دم دستی گیفت هایی را به شکل گل، جعبه، جا سوییچی، قاب عکس برای میهمانان تهیه کنید و به عنوان یادبود تقدیم کنید.
برای رنگ مدل لباس عقد محضری می‌توانید از رنگ‌هایی نظیر سفید، شیری، لیمویی، صورتی، فیروزه‌ای یا رنگ‌های آرامی از این دست را انتخاب کنید. برای سفره عقد، از قبل با محضری که رزرو کرده‌اید هماهنگی ایجاد کنید و از روی آلبومهایی که تمامی محضر داران و سالن‌های مجالس دارند، سفره عقدی مناسب با رویاها و معیارهای خودتان انتخاب کنید.
تم سفره عقد، چیدمان، گل آرایی، شمع آرایی، سفره آرایی …. از جمله خدمات قابل ارائه توسط گروه تشریفات پرشیا می‌باشد
نحوه اجرای عقد در محضر
سنت است برای میمنت و مبارکی قبل از جاری شدن صیغه عقد دعا و اذکاری توسط عروس و داماد خوانده می‌شود در این دعا زوجین بعد از حمد و ستایش خدا، از خداوند طلب راهنمایی و کمک میکنند. و اینکه خدا آنها را برای دوری از گناه و اعمال زشت، یاری کند و آنها را از گمراهی برهاند، در نهایت با شهادت بر یگانگی خدا و یکتاپرستی ، و شهادت بر پیامبر او حضرت محمد (ص) فرستاده و بنده اوست، دعای خود را به اتمام می‌رسانند.
البته امروزه اکثر خانواده ها طبق رسوم و قدمت آریایی ایرانی تمایل دارند که خطبه های آریایی خوانده شود و باشکوه تر برگزار شود.
خطبه عقد توسط عاقد در محضر و در حضور میهمانان در سکوتی کامل جاری می‌شود. بعد از امضا کردن تعهدات مشترک، عروس و داماد حلقه ها را در انگشتان یکدیگر جای می‌دهند و با عسل کام هم را شیرین میکنند و در دفترخانه ثبت و دفترچه ازدواجشان با ذکر شرایط زندگی و مقرر شدن میزان مهریه عروس خانوم و تأییدیه و تعهدو امضاء داماد، توسط عاقد تقدیم عروس و داماد می‌شود.پس از آن نوبت به هدیه خانواده داماد و عروس می‌رسد و جشن و پایکوبی طبق رسومات هر منطقه ای انجام می‌شود.
رزرو برگزاری جشن عقد
عروس دامادهای عزیز می‌توانید برای کسب اطلاعات کامل در خصوص دریافت قیمت تشریفات جشن عقد، سفره عقد، عاقد، عقد آریایی، گل آرایی، شمع آرایی …. با کارشناسان تشریفات هلدینگ پرشیا (09190191934) تماس بگیرید تا شما را جهت برپایی جشن عقد باشکوه و تکرارنشدنی به شما یاری رسانند.
